Charakter obecnego rynku wymaga od przedsiębiorców starannego dbania o własny interes. Wypracowanie skomplikowanego know- how jest równie pracochłonne w każdej branży, a utrzymanie informacji o stosowanych praktykach produkcji, czy wykonywania usług jest dodatkowo wymagające. Nic więc dziwnego, że pracodawcy szukają kompetentnych pracowników, od których poza rzetelnym wypełnianiem obowiązków oczekuje się dyskrecji na temat działań firmy. Zadanie to ułatwia Kodeks Pracy, chroniąc interes pracodawcy przed nieuczciwymi praktykami obecnych lub byłych zatrudnionych.
Czym jest umowa o zakazie konkurencji?
Sama umowa o zakazie konkurencji jest niczym innym, jak porozumieniem zawieranym między pracodawcą, a pracownikiem mówiącym o tym, że zatrudniony nie może podjąć konkurencyjnej działalności wobec obecnego pracodawcy i nie może podpisać umowy o pracę z firmami, które wykonują działalność konkurencyjną w okresie trwania umowy. Mówiąc prościej podpisanie klauzuli zakazu konkurencji ma powstrzymać pracownika od wszelkich działań, mogących przynieść szkodę firmie. Chodzi zarówno o prowadzenie własnej działalności w obszarze, w którym działa obecny pracodawca, a także o podjęcie zatrudnienia w konkurencyjnym zakładzie pracy.
Charakter podpisywanego porozumienia
Aby można było mówić o tym, że zakaz konkurencji obowiązuje musi zostać on zawarty pomiędzy stronami w formie pisemnej – inaczej ustalone postanowienia nie będą obowiązywały. Kodeks Pracy wyróżnia szczegółowo elementy, które powinny zostać zawarte w porozumieniu, by to w odpowiedni sposób chroniło interes obu stron.
Okres trwania umowy
Według postanowień zawartych w Kodeksie Pracy umowa o zakazie konkurencji może obejmować okres trwania umowy o pracę, a także czas po jej zakończeniu. W drugim przypadku należy pamiętać, by w podpisywanym dokumencie jasno wskazać termin, wraz z którym umowa przestaje obowiązywać. Niedotrzymanie tego przepisu sprawi, że zakaz konkurencji skończy się wraz z ustaniem stosunku pracy.
Kwestia odszkodowania
Warto pamiętać, że zarówno pracownik, jak i pracodawca objęci są odpowiednim odszkodowaniem w ramach podpisanego porozumienia. Pracodawca zobowiązany jest wypłacać pracownikowi rekompensatę za utratę potencjalnego zarobku, wynikającego z zakazu konkurencji, obejmującą minimum 25% wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przed ustaniem stosunku pracy. Mowa o sytuacji, gdy zakaz konkurencji obowiązuje po upływie terminu umowy o pracę. Pracodawca natomiast może liczyć na odszkodowanie, gdy zatrudniony złamie obowiązujące go ustalenia.
Działalność konkurencyjna – jak ją zdefiniować?
Kodeks Pracy bardzo precyzyjnie określa elementy umowy o zakazie konkurencji, jednocześnie nie wskazując jednoznacznej definicji działalności konkurencyjnej. W związku z tym samo pojęcie jest bardzo często definiowane, jako działalność, w której pracownik i pracodawca wykonują tą samą usługę lub produkują te same towary lub podobne do siebie. Pracodawca powinien szczegółowo określić zakres zakazu konkurencji, do którego stosować ma się zatrudniony.